Martagoun
Lilium martagon
Liliaceae
Noms en français : Lis martagon, Racine d'Or.
Descripcioun :Tras que poulido planto de nòsti mountagno que pòu flouri fin qu'à mai de 2500m d'auturo. Se recounèis evidentamen à si gròssi flour roujo picoutado e à si fueio verticilado pèr 5 e mai.
Usanço :La cabosso èro manjado li tèms de carestié. A l'ouro d'aro soun li senglié que se n'en cargon alor que li cabróu esbrouton li fueio. Lou martagoun
èi vertuous contro lou mau d'os, es un remoulissènt di car. Evidentamen lou fau pas acampa qu'es uno planto urousamen proutegido.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lilium
Famiho : Liliaceae
Ordre : Liliales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 25 à 40 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2200 m
Aparado :
Vo
Jun à juliet
Liò : Prado umido
- Melounié
- Faio
- Prado à rousèu
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Lilium martagon L., 1753
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763